Hoe gezond of ziek je bent, wordt vaak gerelateerd aan de Body Mass Index, de BMI. Wanneer deze buiten het spectrum van 18,5-25 valt, wordt er gesproken over onder-of overgewicht. Zowel onder- als overgewicht worden gelabeld als niet gezond. Op de vraag wat je moet doen wanneer je te dik bent (BMI >25) en je je ongezond voelt, krijg je als standaard antwoord: afvallen! Met flink overgewicht, dus niet alleen dikke billen of een bierbuikje, is de kans niet groot ooit nog een voorbeeldige BMI te krijgen. De vraag is dan ook of de nadruk op afvallen nog wel zinvol is.
Schaamte
De hele wereld, en zeker ook de medische, lijkt geobsedeerd door lichaamsgewicht; dik is ongezond en risicovol. Je wordt beoordeeld op je gewicht en vaak worden je klachten gekoppeld aan overgewicht. Het gevaar is dat de eigen schuld dikke bult overtuiging algemene consensus wordt. Dat heeft een grote sociale uitwerking. Je gaat je schamen voor je lichaam. Dit lijdt tot fatshaming. Veel mensen met overgewicht lijden daaraan.
Sporten en diëten
De wereld om ons heen is ingericht op consumptie en zit vol met zeer smakelijke, dik makende verleidingen. Hoe hard je ook je best doet die verleidingen te weerstaan, minder te eten en meer te bewegen, het wil vaak niet lukken om dit vol te houden. Het resultaat; het gewicht blijft en de frustratie groeit. De focus op verlies van gewicht levert vaak maar weinig op en is daarom misschien niet de beste benadering.
Omdenken
Er lijkt een verandering te ontstaan in de richting van acceptatie van dik zijn. Influencers met een maatje meer proberen de strijd aan te gaan met fatshaming. Zij laten met niet gefotoshopte foto’s zien dat zij zich niet schamen voor hun lijf en redelijk gezond door het leven gaan. Er zijn aanwijzingen dat obesitas en een redelijke gezondheid, zonder al te veel ziektelast, zelfs op oudere leeftijd goed kunnen samengaan. Dit zijn ervaringsfeiten van diabetes- en hartpatiënten die hun ziekte aanpakten met een gezonde leefstijl. Zonder de ultieme oplossing van een maagverkleining valt er behoorlijk wat te verbeteren aan je welzijn. Door de aandacht meer te richten op gezondheid en niet op kilo’s, valt er behoorlijk wat gezondheid-winst te behalen.
Onderzoek
Volgens Zweedse onderzoekers is een mediterraan dieet bij obesitas beter voor je gezondheid. Dit hebben zij onderzocht, hier lees je de complete uitkomst. Doel was te becijferen wat de effecten van een gezond eetpatroon op overgewicht waren. Zij hebben ongeveer 80.000 te dikke, oudere mannen en vrouwen die een mediterraan eetpatroon volgden vanaf 1997 vragenlijsten laten invullen. De hoofdbestanddelen van een mediterraan eetpatroon zijn: verse groente, fruit, bonen, zaden, olijfolie, vis, kip en volkoren producten. Daarnaast gebruikten ze weinig vlees, zuivel en snoep.
Wat ze vonden
In deze grote analyse van mannen en vrouwen van middelbare leeftijd en ouderen kwam naar voren dat zwaarlijvige personen die zich goed aan een mediterraan dieet hielden niet de hoge kans hadden op sterfte die geassocieerd wordt met een hoge BMI. Er was nog wel een hogere sterfte aan hart- en vaatziekten. Op het voorkómen van (fatale) hartproblemen bij obese personen had het gezonde dieet helaas dus geen invloed, bleek uit de cijfers. Toch lijkt het erop dat mensen met een hoge BMI die zich goed hielden aan het mediterrane eetpatroon gezonder waren dan mensen met een goede BMI die zich niet hielden aan het mediterrane eetpatroon.
Conclusie
Dun zijn en slecht eten is ongezonder dan dik zijn en gezond eten.
Kanttekeningen
Er zijn wel wat kanttekeningen te plaatsen bij het onderzoek erkennen ook de onderzoekers. Maar redelijk onderbouwde aanwijzingen leveren schattingen op die op hun beurt kunnen bijdragen tot nieuwe en realistische inzichten. Inzichten rond de problematiek van voeding en gezondheid die mogelijk bijdragen aan het doorbreken van de negatieve spiraal waarin veel dikke mensen zich bevinden.
Wij raden je dit aan
Als afvallen niet lukt, mik dan op een gezond voedingspatroon. Een mediterrane eetgewoonte lijkt hierin te passen. Dus veel verse groente, fruit, bonen, zaden, olijfolie, vis, kip en volkoren producten. En weinig vlees, zuivel en snoep.